GDP là gì? Cách tính thu nhập bình quân đầu người của nền kinh tế

dungnv 01/04/2021, 17:07

GDP là gì? Đâu là cách tính thu nhập bình quân đầu người của nền kinh tế quốc dân. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau

GDP là gì

GDP là viết tắt của thuật ngữ: Gross Domestic Product – tổng sản phẩm quốc nội. Đây là một chỉ tiêu thường được dùng để đo lường tổng giá trị thị trường của các loại hàng hóa, dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi một quốc gia với một khoảng thời gian nhất định. Thông thường, khoảng thời gian này được tính vào 1 năm hoặc 1 quý tùy theo năm tài chính.

Và để hiểu rõ hơn về GDP là gì, bạn cần nắm rõ những điều sau:

GDP là thước đo tổng giá trị thị trường: Chỉ số GDP sẽ được cộng rất nhiều loại sản phẩm thành chỉ tiêu duy nhất thông qua việc sử dụng giá thị trường.
GDP biểu thị đầy đủ tất cả các hàng hóa được sản xuất trong nền kinh tế và được bán hợp pháp trên các thị trường. Tuy nhiên, GDP không tính những sản phẩm được sản xuất ra và bán trình nền kinh tế ngầm như các loại dược phẩm bất hợp pháp. Ngoài ra, những sản phẩm rau củ quả nằm trong hệ thống cửa hàng thì sẽ được tính GDP trong hoạt động kinh tế vĩ mô.
Hàng hóa, dịch vụ được tính GDP sẽ bao gồm những dạng hàng hóa hữu hình, dịch vụ vô hình.
GDP được tính theo phạm vi lãnh thổ kinh tế.

Các yếu tố ảnh hưởng đến GDP là gì?

Dân số

Đây là đối tượng chính trong việc tiêu thụ các loại sản phẩm, loại hình dịch vụ do con người tạo ra. Chính vì thế, dân số là yếu tố quan trọng để giúp các cơ quan chức năng có thể tính được thu nhập bình quân đầu người của một quốc gia tại một thời điểm nhất định.

Nguồn vốn FDI

FDI là một chỉ số thể hiện mức độ đầu tư trực tiếp của một tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài vào một nước khác thông qua việc xây dựng nhà máy, cơ sở kinh doanh, lập văn phòng đại diện. Đây là một nhân tố quan trọng trong quá trình sản xuất vì FDI sẽ bao gồm tiền bạc, vật chất, phương tiện sản xuất, cơ sở hạ tầng và các hoạt động xã hội liên quan.

Chỉ số lạm phát

Lạm phát được hiểu là sự tăng giá một cách liên tục của hàng hóa, dịch vụ theo thời gian. Đây là một chỉ số rất được quan tâm trong kinh tế vĩ mô. Khi chỉ số lạm phát cao quá mức cho phép, nó sẽ gây ra sự ngộ nhận cho tốc độ tăng trưởng kinh tế và rất dễ dẫn đến khủng hoảng. Chính vì thế, chính phủ và các cơ quan chức năng luôn phải có chính sách nhằm kiểm soát chỉ số này.

GDP là gì? Cách tính thu nhập bình quân đầu người của nền kinh tế - Ảnh 1 — Các yếu tố ảnh hưởng đến GDP là gì?

Xem thêm: Kinh tế vi mô là gì? Vi mô khác vĩ mô như thế nào?

Cách tính GDP của mỗi quốc gia

Phương pháp sản xuất

Nếu áp dụng phương pháp sản xuất để tính chỉ số GDP là gì. Chúng ta sẽ cần tính theo công thức sau:

GDP = Giá trị tăng thêm + Thuế nhập khẩu

Trong đó, giá trị tăng thêm của từng ngành kinh tế gồm:

Thu nhập của người sản xuất, tiền công, bảo hiểm
Thuế sản xuất
Khấu hao tài sản cố định…

Phương pháp sử dụng cuối cùng

Tổng sản phẩm quốc nội GDP nếu xét về góc độ sử dụng có thể bao gồm các khoản chi tiêu khác nhau như; tiêu dùng cuối cùng của hộ gia đình, tiêu dùng cuối cùng của chính phủ, chênh lệch xuất nhập khẩu. Vì thế, để tính GDP theo phương pháp cuối cùng, chúng ta áp dụng công thức:

GDP = C + I + G + NX

Trong đó:

C: là tổng giá trị tiêu dùng cho sản phẩm và dịch vụ của các hộ gia đình trong quốc gia đó
I: là tổng giá trị tiêu dùng của các nhà đầu tư
G: là tổng giá trị chi tiêu của chính phủ
NX: là xuất khẩu ròng (tính bằng giá trị xuất khẩu trừ đi giá trị nhập khẩu), thể hiện sự chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu trong quốc gia

GDP là gì? Cách tính thu nhập bình quân đầu người của nền kinh tế - Ảnh 2 — Cách tính GDP của mỗi quốc gia

Phương pháp thu nhập

Xét về góc độ thu nhập, GDP gồm thu nhập của người lao động, thuế sản xuất, khấu hao tài sản cố định dùng cho sản xuất và giá trị thặng dư sản xuất trong kỳ của một đất nước. Vì vậy, cách tính GDP theo phương pháp thu nhập sẽ được xác định bằng công thức sau:

GDP = W + R + I + Pr + Ti + De

Trong đó:

W: là tiền lương
R: là tiền thuê
I: là tiền lãi
Pr: là lợi nhuận
Ti: là các khoản thuế đánh vào dịch vụ, hàng hóa bán trên thị trường và trợ cấp của chính phủ cho sản xuất (thuế gián thu ròng).
De: là khấu hao tài sản cố định

Chỉ số GDP có những điểm hạn chế nào

Bên cạnh ưu điểm của GDP đó là chỉ ra được rõ về sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia trong năm tài chính nhất định. Chỉ số này vẫn còn tồn tại một số điểm hạn chế như

GDP được tính toán dựa trên các số liệu thống kê chính thức. Vì thế, nó không định lượng được các hoạt động kinh tế phi chính thức như: hộ kinh doanh, việc làm không được ký hợp đồng lao động, hoạt động thị trường chợ đen.
GDP không tính đến lợi nhuận kiếm được trong một quốc gia bởi các công ty nước ngoài khi số tiền lãi này được trả về cho các chủ đầu tư nước ngoài.
Sự tăng trưởng GDP không thể đo lường chính xác sự phát triển của một quốc gia hay sức khỏe của đời sống công dân trong quốc gia đó. Đó là vì GDP chỉ nhấn mạnh đến sản lượng vật chất mà không xem xét đến thực trạng phát triển tổng thể của một quốc gia.

Chỉ số GDP có những điểm hạn chế nào

Xem thêm: Quản trị kinh doanh là gì? Ngành nghề cho những người đa năng

Trên đây là chi tiết về GDP là gì. Bài viết hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn được về một trong những chỉ số quan trọng trong nền kinh tế quốc gia hiện nay.