6 câu hỏi xác định năng lực quản lý chiến lược

Năng lực quản lý chiến lược là một yếu tố then chốt quyết định sự thành công của một cá nhân và tổ chức. Mặc dù không có bài kiểm tra tiêu chuẩn nào có thể đánh giá chính xác hoàn toàn năng lực này, nhưng việc tự đặt ra và trả lời những câu hỏi cốt lõi có thể giúp bạn nhìn nhận rõ hơn về tư duy chiến lược của bản thân và định hướng phát triển trong tương lai. Bài viết này sẽ đưa ra 6 câu hỏi quan trọng để bạn tự đánh giá và nâng cao khả năng quản lý chiến lược của mình.

Bạn có tầm nhìn kinh doanh không?

Những nhà lãnh đạo vĩ đại như Steve Jobs và Steve Wozniak của Apple đã khởi đầu với một tầm nhìn rõ ràng: “dân chủ hóa máy tính”. Tương tự, khi bắt đầu bất kỳ dự án hay hoạt động kinh doanh nào, tầm nhìn của bạn chính là “kim chỉ nam” lâu dài, vượt xa các mục tiêu ngắn hạn. Một người có năng lực quản lý chiến lược xuất sắc sẽ có khả năng diễn đạt tầm nhìn của mình một cách súc tích và mạch lạc chỉ trong vài câu.

Bạn có triết lý hành động rõ ràng không?

Triết lý hành động là sứ mệnh định hướng cho mọi hoạt động hàng ngày của bạn, nhóm và doanh nghiệp. Một tổ chức vững mạnh là tổ chức có triết lý đủ sức thuyết phục mọi thành viên tuân thủ, điều này có thể coi là đã đạt được một nửa thành công. Do đó, việc hiểu rõ triết lý của công ty mình và cả của đối thủ cạnh tranh là vô cùng quan trọng để xây dựng chiến lược hiệu quả.

Tổ chức của bạn có lợi thế cạnh tranh độc đáo?

Để một tập thể hay doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững, việc sở hữu một vị trí độc nhất trong phân khúc thị trường là điều cốt yếu, dựa trên một lợi thế cạnh tranh đặc biệt. Điều này có nghĩa là tổ chức của bạn cần phải là số 1, số 2 hoặc ít nhất nằm trong top đầu các đối thủ cạnh tranh, dù là ở bất kỳ phân khúc nào. Lợi thế cạnh tranh có thể đến từ giá cả hợp lý, thiết kế sản phẩm độc đáo, thương hiệu uy tín, hay thế mạnh vượt trội về chuỗi cung ứng.

Một nhà chiến lược tài ba sẽ biết cách xác định và phát huy những yếu tố then chốt giúp khách hàng lựa chọn sản phẩm của công ty mình thay vì các đối thủ. Tương tự, mỗi đội nhóm dưới quyền bạn cũng cần chứng minh được vai trò và giá trị quan trọng của mình trong cơ cấu công ty.

Nhân viên của bạn có khả năng làm việc độc lập?

Các nghiên cứu và thực tiễn đã chỉ ra tầm quan trọng của việc trao quyền cho nhân viên. Một công ty được quản lý chiến lược hiệu quả sẽ vận hành như một liên minh, nơi mỗi nhân sự được coi là một “doanh nhân thu nhỏ”, chịu trách nhiệm quản lý các nhiệm vụ cụ thể. Mỗi nhóm có thể hoạt động như một công ty siêu nhỏ, được hỗ trợ bởi nguồn lực chung của tập đoàn và được dẫn dắt bởi các nhà quản lý.

Để thúc đẩy khả năng làm việc độc lập, ban giám đốc cần ban hành các quy định, chỉ thị và hướng dẫn rõ ràng, giúp các quản lý tự chủ và chịu trách nhiệm về đơn vị kinh doanh của mình. Thay vì thụ động tuân thủ, nhiệm vụ của họ là sáng tạo và tự chủ trong khuôn khổ cho phép để đạt được kết quả tốt nhất theo chỉ đạo. Tư duy này cần được lan tỏa xuống các cấp dưới.

Bạn có tầm nhìn chiến lược trong việc sắp xếp nhân sự?

Khi đối mặt với một mục tiêu mà nhân sự cấp dưới chưa đủ năng lực, một số quản lý thường có xu hướng tự mình đảm nhận công việc đó. Điều này không chỉ khiến vai trò của nhân viên trở nên thừa thãi mà còn gây quá tải cho quản lý, ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành các nhiệm vụ quan trọng khác.

Một lãnh đạo có tư duy chiến lược cần thiết lập được phương pháp điều hành và triển khai chiến lược một cách khoa học. Thay vì làm thay việc của nhân viên, họ cần tập trung vào việc xử lý khủng hoảng tức thời và xây dựng kế hoạch đào tạo dài hạn, có tính hệ thống để nâng cao năng lực đội ngũ.

Bạn có sẵn sàng tiếp cận những phương pháp mới?

Năng lực này bao gồm việc hướng dẫn nhân viên phát triển tầm nhìn và mục tiêu của riêng họ, thay vì áp đặt giới hạn. Nó còn thể hiện ở việc khởi xướng các hoạt động, dự án mới thay vì chỉ hoàn thành những yêu cầu có sẵn, cũng như khả năng đặt ra những câu hỏi sâu sắc và đề xuất các giải pháp sáng tạo.

Nếu bạn có khả năng định hướng, khuyến khích tư duy phản biện, khởi xướng và điều hành những sáng kiến mới mẻ nhằm mang lại tăng trưởng và lợi nhuận bền vững cho công ty, đó chính là một khía cạnh quan trọng của năng lực chiến lược. Đồng thời, việc không ngăn cản các ý tưởng sáng tạo của cấp dưới mà tạo điều kiện cho họ tìm kiếm các giải pháp khả thi, thể hiện sự chính trực và cũng là một năng lực quý giá của một “chiến lược gia”.

Để thực sự trở thành một “chiến lược gia” xuất sắc, không chỉ đòi hỏi năng lực cá nhân mà còn cần sự ủng hộ từ ban lãnh đạo công ty, khuyến khích tinh thần chủ động và sáng tạo. Một môi trường làm việc nơi quản lý và nhân viên được đào tạo về tư duy chiến lược và cách áp dụng nó vào công việc sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.