Trách nhiệm pháp lý là gì? Có mấy loại pháp lý trong hiến pháp ?
Trách nhiệm pháp lý là gì? Nó là trách nhiệm mà 1 chủ thể phải thực hiện theo lệnh của cơ quan có thẩm quyền. Đọc tiếp để hiểu rõ hơn nhé!
- Vốn lưu động là gì? Những điều cần biết về loại vốn này
- Chiến lược marketing là gì? Các chiến lược marketing cơ bản
Trách nhiệm pháp lý là gì?
Trách nhiệm pháp lý có thể được lý giải theo nhiều cách khác nhau. Trách nhiệm pháp lý là những nghĩa vụ pháp lý mà chủ thể phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Nó cũng có thể là việc chủ thể phải thực hiện 1 mệnh lệnh cụ thể nào đó từ cơ quan có thẩm quyền.
Trách nhiệm pháp lý còn là việc chủ thể phải chấp hành các biện pháp cưỡng chế của Nhà nước do trước đó họ đã vi phạm pháp luật hoặc có thiệt hại xảy ra do những nguyên nhân khác.
Tìm hiểu: Tổng hợp các thông tin tìm việc nhanh cập nhật liên tục.
Đặc điểm của trách nhiệm pháp lý
Nối tiếp phần khái niệm trách nhiệm pháp lý là gì, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những đặc điểm chính của nó nhé!
- Trách nhiệm pháp lý là 1 loại trách nhiệm do luật pháp quy định. Đây chính là khác biệt lớn nhất giữa loại trách nhiệm đặc biệt này với các loại trách nhiệm xã hội khác như: trách nhiệm đạo đức, trách nhiệm chính trị, trách nhiệm tôn giáo…
- Trách nhiệm pháp lý luôn gắn liền với các biện pháp cưỡng chếđược Nhà nước Việt Nam quy định rõ ràng trong phần chế tài của các quy phạm pháp luật. Đây cũng được coi là 1 điểm khác biệt lớn giữa trách nhiệm pháp lý và các biện pháp cưỡng chế khác của Nhà nước như: bắt buộc chữa bệnh, giải phóng mặt bằng…
- Trách nhiệm pháp lý luôn là hậu quả pháp lý bất lợi đối với chủ thể, nó thể hiện rõ qua việc chủ thể phải chịu những thiệt hại nhất định về tài sản, về tự do… theo đúng như quy định của Nhà nước khi họ vi phạm pháp luật,
- Trách nhiệm pháp lý chỉ phát sinh khi có chủ thể vi phạm pháp luật hoặc có thiệt hại xảy ra do những nguyên nhân khác.
Đọc thêm: Cẩm nang nghề nghiệp hữu ích nhất cho người mới ra trường.
5 loại trách nhiệm pháp lý cần phải nắm rõ
Dựa vào tính chất mà trách nhiệm pháp lý có thể được phân thành 5 loại trách nhiệm pháp lý sau đây
Trách nhiệm hình sự
Trách nhiệm hình sự là trách nhiệm của 1 người đã phạm tội và phải chịu sự trừng phạt thích đáng theo quy định của Nhà nước. Việc xử phạm những kẻ có tội là 1 cách để bảo vệ an ninh đất nước, bảo vệ an toàn cho người dân.
Trách nhiệm dân sự
Trách nhiệm dân sự là trách nhiệm gánh chịu những biện pháp cưỡng chế Nhà nước khi 1 chủ thể xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản hoặc quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể khác. Biện pháp cưỡng chế thường được áp dụng trong trường hợp này là bồi thường thiệt hại.
Trách nhiệm hành chính
Trách nhiệm hành chính là trách nhiệm của 1 cá nhân, cơ quan, tổ chức đã tạo ra 1 vi phạm hành chính và phải gánh chịu biện pháp cưỡng chế hành chính. Loại hình cưỡng chế sẽ thay đổi tuỳ thuộc vào mức độ vi phạm của cá nhân/tổ chức ấy. Biện pháp cưỡng chế sẽ do 1 cơ quan có thẩm quyền quyết định.
Trách nhiệm hiến pháp
Trách nhiệm hiến pháp là trách nhiệm mà 1 chủ thể phải gánh chịu khi họ vi phạm hiến pháp, chế tài đi kèm trách nhiệm này. Trách nhiệm hiến pháp vừa là trách nhiệm pháp lý đồng thời cũng là trách nhiệm chính trị. Chủ thể phải chịu trách nhiệm hiến pháp thường là các cơ quan Nhà nước hoặc những quan chức cấp cao làm việc cho Nhà nước.
Trách nhiệm kỷ luật
Trách nhiệm kỷ luật là trách nhiệm của 1 chủ thể khi họ vi phạm kỷ luật lao động, học tập, công tác mà cơ quan nơi họ làm việc đã đề ra. Họ sẽ phải chịu 1 hình thức kỷ luật nào đó theo quy định của pháp luật nói chung và cơ quan quản lý họ nói riêng.
Tham khảo: Tinh thần trách nhiệm là gì? Hé lộ bí quyết để rèn luyện tinh thần trách nhiệm cao
Ý nghĩa của trách nhiệm pháp lý
Trách nhiệm pháp lý giúp ngăn ngừa, giáo dục và cải tạo những hành vi vi phạm pháp luật. Chủ thể sai phạm sẽ phải chịu hậu quả về trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự, trách nhiệm hành chính, trách nhiệm kỉ luật trước pháp luật về hành vi vi phạm của mình.
Trách nhiệm pháp lý giúp nâng cao ý thức mọi người tôn trọng, chấp hành đúng theo quy định pháp luật của nhà nước, doanh nghiệp.
Dựa trên những quy định của pháp luật về trách nhiệm pháp lý, mọi người dân sẽ nâng cao lòng tin và tin tưởng pháp luật hơn.
Truy cứu trách nhiệm pháp lý
Truy cứu trách nhiệm pháp lý là hành động thể hiện tính quyền lực của nhà nước do cơ quan nhà nước hay nhà chức trách có thẩm quyền tiến hành với mục đích cá biệt hoá bộ phận chế tài của quy phạm pháp luật đối với các chủ thể có hành vi vi phạm pháp luật.
Hoạt động này cần có trình tự, thủ tục tiến hành hết sức chặt chẽ do pháp luật quy định để có thể bảo đảm được tính nghiêm minh của pháp luật và tính chính xác của hoạt động truy cứu trách nhiệm pháp lý. Giúp hạn chế đến mức thấp nhất những sai lầm có thể xảy ra, tránh hiện tượng oan sai, bỏ sót vi phạm.
Khi thực hiện việc truy cứu trách nhiệm pháp lý, các cơ quan nhà nước hay các nhà chức trách có thẩm quyền phải tiến hành thu thập và xử lí thông tin một cách đầy đủ và chính xác. Cần có sự xem xét một cách toàn diện và kĩ lưỡng. Từ đó xác định tính khách quan của vụ việc, tiến hành so sánh, đối chiếu với các quy định của pháp luật, rồi từ đó lựa chọn quy phạm pháp luật phù hợp để áp dụng sao cho đúng chủ thể, đúng tính chất và mức độ vi phạm.
Việc truy cứu trách nhiệm pháp lý dựa trên hành vi vi phạm của chủ thể, căn cứ vào hậu quả nguy hiểm cho xã hội mà hành vi vi phạm có thể gây ra. Căn cứ vào lỗi của chủ thể, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm pháp luật và thiệt hội cho xã hội do chính hành vi đó gây ra,…
Qua bài viết trên đây, chúng tôi đã gửi đến bạn những thông tin hữu ích như: trách nhiệm pháp lý là gì, đặc điểm và các loại trách nhiệm pháp lý. Hi vọng những thông tin News.timviec cung cấp sẽ giúp ích nhiều cho bạn trong công việc và cuộc sống!