Quy định đóng bảo hiểm xã hội: Thay đổi mà ai cũng cần biết trong 2021
Quy định đóng bảo hiểm xã hội là một trong những chính sách để hỗ trợ người lao động (NLĐ) trong thời gian thai sản, chẳng may gặp tai nạn, ốm đau… Bên cạnh những nhóm người bắt buộc phải tham gia BHXH cũng có các đối tượng không phải tham gia BHXH bắt buộc như sau.
Quy định đóng bảo hiểm xã hội với đối tượng bắt buộc tham gia
Theo Điều 2 Luật BHXH 2014, NLĐ thuộc nhóm đối tượng sau thì bắt buộc tham gia đóng bảo hiểm xã hội:
Quy định bảo hiểm xã hội nhóm 1
- Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn;
- Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;
- Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn…;
- Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
- Cán bộ, công chức, viên chức;
- Người làm việc theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng;
- NLĐ là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp được tham gia BHXH bắt buộc.
Xem thêm: Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, BH thất nghiệp, BHYT mới nhất 2021
Quy định bảo hiểm xã hội nhóm 2
Người làm việc theo quy định của pháp luật và ký kết hợp đồng lao động theo các diện sau:
- HĐLĐ không xác định thời hạn,
- HĐLĐ xác định thời hạn,
- HĐLĐ theo mùa vụ (tính từ trước năm 2021*);
- HĐLĐ được ký kết giữa người sử dụng lao động (NSDLĐ) với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi;
- hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng;
Trên đây là những trường hợp phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội 2014.
Ngoài ra, những người lao động không thuộc các nhóm đối tượng trên đây thì KHÔNG phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Quy định đóng bảo hiểm xã hội cho đối tượng KHÔNG bắt buộc tham gia
Ngoài những NLĐ nằm ngoài nhóm quy định bắt buộc tham gia BHXH, còn có các nhóm đối tượng sau đây không bắt buộc tham gia BHXH.
Người đang trong thời gian thử việc
Căn cứ Điều 24 Bộ Luật Lao động 2019, từ 1-1-2021, thử việc có thể ký HĐLĐ hoặc hợp đồng thử việc. Nếu ký hợp đồng thử việc thì trong nội dung hợp đồng không đề cập tới quy định đóng bảo hiểm xã hội.
Vì thế, người ký HĐ thử việc sẽ không phải tham gia BHXH bắt buộc như người ký HĐLĐ.
Người hưởng chế độ trợ cấp, hưu trí, mất sức lao động
Căn cứ khoản 4, Điều 4 Quyết định 595/QĐ-BHXH và khoản 2, Điều 149 Bộ Luật Lao động 2019, những đối tượng dưới đây không phải đóng BHXH bắt buộc:
- Quân nhân, Công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu đang hưởng chế độ trợ cấp hàng tháng.
- Người đang hưởng trợ cấp mất sức lao động hàng tháng;
- Cán bộ xã, phường, thị trấn đang hưởng trợ cấp hàng tháng;
- Người đang hưởng lương hưu hàng tháng*
*Lưu ý: Nếu đối tượng đang hưởng lương hưu nhưng có tham gia làm việc và ký kết HĐLĐ mới thì sẽ được nhận tiền lương và các quyền lợi khác.
Xem thêm: Gộp sổ bảo hiểm xã hội: Thủ tục mới nhất cho lao động
Quy định về thời gian không và được tính bảo hiểm xã hội
Tại khoản 4, 5, 6 Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định như sau:
– NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng, NLĐ và đơn vị không phải đóng BHXH. Tuy nhiên thời gian này vẫn được tính là thời gian tham gia BHXH do cơ quan BHXH đóng BHYT cho NLĐ.
– NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không phải đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp… nhưng vẫn được hưởng quyền lợi BHYT.
– NLĐ không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng BHXH tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng BHXH.
Trên đây là những thông tin mà News.timviec muốn gửi cho độc giả về quy định đóng bảo hiểm xã hội mà ai cũng cần biết.
Xem thêm: Cách rút tiền bảo hiểm xã hội 1 lần mà người lao động cần biết
Điều kiện và thời gian hưởng chế độ ốm đau dài ngày
Về điều kiện hưởng
Theo quy định tại Điều 25 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chế độ ốm đau cần đáp ứng điều kiện sau đây:
– Là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc như: Cán bộ, công chức, viên chức; Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, xác định thời hạn…
– Người lao động bị ốm đau có xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y tế.
– Bị ốm đau do mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày ban hành kèm theo Thông tư 46/2016/TT-BYT…
Về thời gian hưởng
Căn cứ Điều 26 Luật Bảo hiểm xã hội, người lao động ốm đau dài ngày được tính thời gian nghỉ hưởng chế độ ốm đau như sau:
– Người lao động làm việc trong điều kiện bình thường được hưởng 30 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm, 40 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm, 60 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
– Với trường hợp nghỉ ốm do mắc bệnh cần chữa trị dài ngày thì nghỉ tối đa 180 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hàng tuần. Nếu hết 180 ngày mà vẫn tiếp tục điều trị thì được hưởng tiếp chế độ ốm đau với mức thấp hơn nhưng thời gian hưởng tiếp tối đa bằng thời gian đã đóng BHXH.
– Với trường hợp làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm nghỉ 40 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm, 50 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm, 70 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
Người lao động có phải đóng BHXH khi nghỉ ốm dài ngày?
Tại khoản 5 Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định:
“Điều 42. Quản lý đối tượng
5. Người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng theo quy định của pháp luật về BHXH thì không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN nhưng vẫn được hưởng quyền lợi BHYT.”
Đồng thời, khoản 5 Điều 6 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH cũng nêu rõ, trong thời gian người lao động nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau do bị mắc bệnh thuộc Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày, người lao động được hưởng bảo hiểm y tế do quỹ bảo hiểm xã hội đóng cho người lao động.
Như vậy, người lao động nghỉ ốm dài ngày không phải đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… nhưng vẫn được hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế.
Quyền lợi được hưởng khi nghỉ ốm đau dài ngày
Cũng theo các quy định trên, khi nghỉ ốm đau dài ngày, người lao động được hưởng một số quyền lợi, cụ thể như sau:
– Người lao động được hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế do quỹ BHXH đảm bảo.
– Người lao động nghỉ ốm đau thông thường và nghỉ ốm đau dài ngày tối đa 180 ngày thì mức hưởng tính theo tháng bằng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
– Trường hợp nghỉ hết 180 ngày nêu trên mà người lao động vẫn tiếp tục điều trị thì được hưởng chế độ ở mức thấp hơn. Cụ thể mức hưởng theo tháng bằng:
+ 65% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ ốm nếu đã đóng BHXH từ đủ 30 năm trở lên.
+ 55% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ ốm nếu đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm.
+ 50% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ ốm nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm.
Trên đây là giải đáp người lao động nghỉ ốm dài ngày không phải đóng BHXH?
