Thưởng tết nguyên đán 2022: Thông tin lao động cần biết [UPDATE]

Thưởng tết nguyên đán 2022 sẽ có những hình thức mới so với các năm trước. Người lao động nên nắm rõ để đảm bảo quyền lợi cho mình. 

Những việc cần tránh để lao động không mất thưởng tết nguyên đán

Sau một năm làm việc, bất cứ lao động nào cũng mong được nhận khoản thưởng tết nguyên đán. Tuy nhiên, việc doanh nghiệp chi trả thưởng thế nào sẽ phụ thuộc vào năng suất công việc của người lao động.

Do đó, nếu các lao động không muốn mất thưởng tết nguyên đán. NLĐ cần phải đảm bảo mình cần hoàn thành tốt mọi chỉ tiêu công việc. Cùng với đó là không vi phạm các quy định khác nhau để tránh trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng. Trong đó:

Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 quy định, xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây:

• NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc.
• NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật.
• NLĐ tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.
• NLĐ có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của NSDLĐ, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của NSDLĐ hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;

Trong trường hợp lao động có lý do chính đáng không thể hoàn thành được chỉ tiêu công việc gồm: thiên tai, hỏa hoạn, bản thân hoặc thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền thì việc trả thưởng tết nguyên đán sẽ được quy định dựa theo nội quy lao động.

Theo điều 36 Bộ luật Lao động 2019 quy định các trường hợp NSDLĐ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với một số trường hợp sau:

• NLĐ tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.
• NLĐ cung cấp không trung thực thông tin khi giao kết hợp đồng lao động làm ảnh hưởng đến việc tuyển dụng người lao động.
•  NLĐ thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động được xác định theo tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành công việc trong quy chế của người sử dụng lao động. Quy chế đánh giá mức độ hoàn thành công việc do NSDLĐ ban hành nhưng phải tham khảo ý kiến tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở.
• NLĐ không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định về trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng.

Điểm mới về thưởng Tết

Theo quy định tại: Khoản 1, Điều 104 của Bộ Luật Lao động 2019 đã quy định về thưởng thay vì tiền thưởng như trước đây. Trong đó:

• Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
• Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.

Đây là căn cứ để các doanh nghiệp tiến hành chi trả thưởng Tết nguyên đán trong năm 2021 cho người lao động. Trong đó, hình thức thưởng tết lúc này không chỉ được chi trả bằng tiền mà còn có thể là hiện vật, các hình thức khác như chuyến du lịch…

Trong thực tế, có nhiều doanh nghiệp cũng đã quyết định tặng thưởng cho nhân viên bằng các hình thức khác như: sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp đang kinh doanh. Tuy nhiên, việc bộ luật lao động 2019 quyết định luật hóa các khái niệm thưởng từ 2021 cũng là một điểm cần chú ý.

Xem thêm: Lịch nghỉ tết 2022 dành cho công chức và lao động [UPDATE]

Doanh nghiệp gặp khó vì tình hình dịch bệnh chung

Đứng trước tình hình khủng hoảng chung trong 2021, rất nhiều công ty; doanh nghiệp phải phá sản, tạm ngừng hoạt động kinh doanh để có thể đối phó với những khó khăn chúng. Thậm chí nhiều công ty phải tính tới phương án tạm thời cắt thưởng tết của các nhân viên.

Cũng giống với luật lao động cũ, quy chế về thưởng tết nguyên đán vẫn sẽ do người sử dụng lao động quyết định. Điều này đồng nghĩa với việc, các doanh nghiệp không bắt buộc phải thưởng (thậm chí là chi những khoản thưởng tết) dành cho nhân sự. Tùy thuộc vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, khả năng hoàn thành công việc của nhân viên mà người sử dụng lao động sẽ quyết định có thưởng cho nhân viên hay không.

Xem thêm:Nghỉ việc trước Tết người lao động có được nhận tháng lương thứ 13?

Lịch nghỉ Tết nguyên đán của lao động

Theo quy định của bộ luật lao động, thời gian lịch nghỉ tết nguyên đán 2022 dành cho người lao động được quy định như sau:

• Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương 05 ngày
• Căn cứ theo điều kiện thực tế, thủ tướng chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ tết âm lịch 2022

Và bộ lao động thương binh & xã hội cũng đã có đề xuất về việc nghỉ tết âm lịch, quốc khách đối với cán bộ, công chức, người lao động của các cơ quan hành chính sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội như sau:

• Công chức, viên chức sẽ nghỉ 09 ngày liên tục. Trong đó có 05 ngày nghỉ tết, 04 ngày nghỉ thứ bảy, chủ nhật hàng tuần. Thời gian bắt đầu từ 29/01/2022 – 06/02/2022 , tức từ 27 tháng Chạp năm Tân Sửu đến hết 06 tháng giêng năm Nhâm Dần
• Nếu người lao động không phải là công chức, viên chức thì căn cứ theo điều kiện thực tế của doanh nghiệp, người sử dụng lao động bố trí lịch nghỉ tết nguyên đán theo phương án một ngày nghỉ trước tết, 4 ngày nghỉ sau tết hoặc 02 ngày nghỉ trước tết và 03 ngày sau tết.

Vì thế,  phương án nghỉ tết âm lịch 2022 hợp lý nhất với lao động là nghỉ 06 hoặc 08 ngày liên tục. Cụ thể:

• Từ 30/01/2022 đến hết 04/02/2022. Tức từ 28 tháng Chạp năm Tân Sửu đến hết mùng 4 tháng Giêng năm Nhâm Dần
• Từ 30/01/2022 đến hết 06/02/2022. Tức từ 28 tháng Chạp năm Tân Sửu đến hết 06 tháng Giêng năm Nhâm Dần

Cách nghỉ Tết sớm đúng luật

Với lịch nghỉ tết như trên sẽ gây khó khăn ít nhiều với những người lao động xa quê do phải mất nhiều thời gian đi đường. Ngoài ra, có nhiều người lao động có nhu cầu đi du lịch tết, hoặc nghỉ tết sớm để mua sắm, chuẩn bị cho tết… việc được nghỉ 05 ngày tết cũng được coi là “hạn chế”.

Do đó, nếu như có nhu cầu nghỉ tết sớm, nghỉ nhiều ngày hơn quy định, người lao động có thể áp dụng một số quy định của Bộ luật Lao động 2019.

Xin nghỉ phép hàng năm

Điều 113 quy định:

1. Người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:

a) 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;

…

2. Người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.

Như vậy, hàng năm người lao động có ít nhất 12 ngày phép. Người lao động có thể sử dụng ngày phép chưa nghỉ hết để nghỉ tết sớm và vẫn được hưởng nguyên lương.

Lưu ý, từ năm 2021, người lao động không nghỉ hết phép sẽ không còn được thanh toán tiền cho những ngày chưa nghỉ.

Xin nghỉ không lương

Theo khoản 2, khoản 3 Điều 115:

2. Người lao động được nghỉ không hưởng lương 01 ngày và phải thông báo với người sử dụng lao động khi ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; cha hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn.

3. Ngoài quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương.

Căn cứ quy định nêu trên, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động về việc xin nghỉ không lương để nghỉ tết sớm.